Βαρηκοΐα

ΕΝΟΤΗΤΕΣ

    Βαρηκοΐα

    Με τον όρο βαρηκοΐα εννοούμε την ελάττωση της ακουστικής ικανότητας ενός ατόμου. Η ελάττωση αυτή μπορεί να είναι διαφόρων τύπων ενώ η βαρύτητά της διαφέρει μεταξύ των ασθενών. Η προοδευτική απώλεια ακοής που συμβαίνει αργά και σταδιακά είναι η πιο συχνή μορφή βαρηκοΐας και ονομάζεται πρεσβυακουσία. Περίπου 1 στους 3 ανθρώπους ηλικίας 65 έως 75 ετών πάσχει από κάποιου βαθμού βαρηκοΐα. Το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 50% όταν αναφερόμαστε σε άτομα άνω των 75 ετών.

    Από ποια μέρη αποτελείται το ανθρώπινο αυτί;

    Το ανθρώπινο αυτί αποτελείται από τρία μέρη:

    • Το έξω ους. Περιλαμβάνει το πτερύγιο και τον έξω ακουστικό πόρο. Ο ρόλος του είναι να συλλέγει τα ηχητικά ερεθίσματα από το περιβάλλον και να τα μεταφέρει προς το μέσο ους.
    • Το μέσο ους. Περιλαμβάνει την τυμπανική μεμβράνη, τα ακουστικά οστάρια και την κοιλότητα του τυμπάνου. Ο ρόλος του είναι να λαμβάνει τα ηχητικά ερεθίσματα από το έξω αυτί και να τα μεταβιβάζει προς το έσω ους.
    • Το έσω ους. Περιλαμβάνει το λαβύρινθο. Το μέρος του λαβυρίνθου που είναι υπεύθυνο για την ακοή λέγεται κοχλίας. Σε αυτόν κυκλοφορεί ειδικό υγρό που λέγεται λέμφος ενώ υπάρχουν και ειδικά νευρικά κύτταρα. Ο κυματισμός της λέμφου που προκαλείται από τα ηχητικά ερεθίσματα που φτάνουν από το μέσο αυτί, ερεθίζει/ενεργοποιεί τα νευρικά κύτταρα του κοχλία. Οι ‘ουρές’ των κυττάρων αυτών σχηματίζουν το ακουστικό νεύρο το οποίο καταλήγει στο κέντρο της ακοής στον εγκέφαλο, όπου τα ηχητικά ερεθίσματα αποκωδικοποιούνται.

    Εμπόδιο ή βλάβη σε οποιοδήποτε σημείο από το μονοπάτι που περιγράψαμε παραπάνω μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση βαρηκοΐας.

    Ποιοι τύποι βαρηκοΐας υπάρχουν;

    Υπάρχουν 3 τύποι βαρηκοΐας:

    • Αγωγιμότητας-αφορά το έξω και το μέσο αυτί
    • Νευροαισθητήρια-αφορά το έσω αυτί
    • Μικτή-αποτελεί συνδυασμό των δύο παραπάνω

    Ποια συμπτώματα έχει ένας ασθενής με βαρηκοΐα;

    Τα συμπτώματα για τα οποία παραπονιέται ένας ασθενής με βαρηκοΐα είναι συνήθως τα παρακάτω:

    • Μπερδεύει την ομιλία με άλλους θορύβους
    • Δυσκολεύεται να ξεχωρίσει τις λέξεις που αρθρώνει ο συνομιλητής του, ειδικά αν υπάρχει θόρυβος στο περιβάλλον ή πολυκοσμία
    • Δυσκολεύεται να αντιληφθεί ιδιαίτερα τα σύμφωνα
    • Ζητά από τους άλλους να μιλήσουν πιο καθαρά, δυνατά και αργά
    • Δυναμώνουν την ένταση στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο
    • Δε συμμετέχουν σε συζητήσεις
    • Αποφεύγει κοινωνικές εκδηλώσεις

    Ποια είναι τα συχνότερα αίτια απώλειας ακοής και πώς αντιμετωπίζονται;

    Μερικά από τα συχνότερα αίτια απώλειας ακοής είναι τα παρακάτω:

    • Βλάβη στο έσω αυτί. Η ηλικία και η παρατεταμένη έκθεση σε δυνατό θόρυβο μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στα νευρικά κύτταρα του κοχλία. Αποτέλεσμα αυτού είναι τα ηχητικά ερεθίσματα να μην μεταδίδονται επαρκώς.

    ΒαρηκοΐαΒαρηκοΐαΣε αυτή την περίπτωση η βλάβη δυστυχώς είναι μη αναστρέψιμη οπότε πρέπει ο ωτορινολαρυγγολόγος σας να σας δώσει οδηγίες για το πώς μπορεί να βελτιωθεί η ακοή σας π.χ. με ένα ακουστικό βαρηκοΐας.

    • Υπερβολική συγκέντρωση κυψελίδας (κερί). Αποφράσσει τον έξω ακουστικό πόρο και εμποδίζει την αγωγή των ηχητικών ερεθισμάτων. Η λύση είναι ο καθαρισμός.
    • Ωτοσκλήρυνηση. Πρόκειται για μία πάθηση κατά την οποία τα ακουστικά οστάρια καθηλώνονται με αποτέλεσμα την πρόκληση βαρηκοΐας αγωγιμότητας. Η αντιμετώπιση γίνεται με την επέμβαση της ωτοσκλήρυνσης.
    • Φλεγμονές του αυτιού (ωτίτιδες), όγκοι ή εξογκώματα του κροταφικού οστού. Και σε αυτή την περίπτωση η απόφραξη που προκαλείται εμποδίζει την αγωγή του ερεθίσματος προς το έσω αυτί. Η θεραπεία είναι είτε φαρμακευτική με τοπικές σταγόνες και αντιβιοτικά είτε χειρουργική όπως για παράδειγμα με την εγχείρηση της χρόνιας ωτίτιδας.
    • Ρήξη τυμπάνου. Μπορεί να προκληθεί από δυνατό θόρυβο, τραυματισμό π.χ. από μπατονέτα, ωτίτιδα ή απότομη μεταβολή της ατμοσφαιρικής πίεσης. Η διάτρηση του τυμπανικού υμένα διορθώνεται με την επέμβαση της τυμπανοπλαστικής.

    Πώς γίνεται η διάγνωση της βαρηκοΐας;

    Προκειμένου να καταλήξει στη διάγνωση της βαρηκοΐας ο γιατρός σας θα πραγματοποιήσει τις ακόλουθες εξετάσεις:

    • Κλινική εξέταση. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η ωτομικροσκόπηση, η εξέταση δηλαδή του αυτιού με το οπτικό μικροσκόπιο. Ο γιατρός θα αναζητήσει παθολογικά ευρήματα όπως π.χ. μία ωτίτιδα, κερί ή μία τρύπα στο τύμπανο.
    • Έλεγχο ακοής. Ο έλεγχος ακοής περιλαμβάνει το ακοόγραμμα, το τυμπανόγραμμα και τα ακουστικά αντανακλαστικά. Με αυτόν τον τρόπο ο γιατρός θα καταλήξει στον τύπο και στο βαθμό της βαρηκοΐας και θα προτείνει θεραπευτικές λύσεις.

    Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι όσο πιο γρήγορα κάποιος δώσει λύση στο πρόβλημα της ακοής του, τόσο πιο αργά θα εξελιχθεί η πάθησή του. Η χρήση για παράδειγμα ενός ακουστικού βαρηκοΐας θα στείλει στο κέντρο της ακοής σήματα που διαφορετικά δε θα έφταναν. Αυτό «αφυπνίζει» τον εγκέφαλο και βοηθάει τον ασθενή να προσαρμοστεί καλύτερα στο περιβάλλον, να προστατέψει τον εαυτό του από πιθανούς κινδύνους (π.χ. ένα αυτοκίνητο στο δρόμο) και να δραστηριοποιηθεί ενεργά μέσα στο κοινωνικό σύνολο.

    • Έσω ους, το οποίο περιλαμβάνει το λαβύρινθο.
    • Μέσο ους, το οποίο περιλαμβάνει την τυμπανική μεμβράνη, τα ακουστικά οστάρια και την κοιλότητα του τυμπάνου.
    • Έξω ους, το οποίο περιλαμβάνει το πτερύγιο και το έξω ακουστικό πόρο.

     

    • Βαρηκοΐα αγωγιμότητας
    • Μικτή βαρηκοΐα
    • Νευροαισθητήρια βαρηκοΐα

     

    • Εάν υπάρχει θόρυβος, δυσκολεύεται να ξεχωρίσει τις λέξεις που αρθρώνει ο συνομιλητής του
    • Θέλει οι γύρω του να μιλάνε πιο δυνατά και καθαρά
    • Δυναμώνει την ένταση της τηλεόρασης
    • Δυσκολεύεται να αντιληφθεί κυρίως τα σύμφωνα στις λέξεις
    • Αποφεύγει να συμμετέχει σε συζητήσεις και απομονώνεται

     

    Μπορεί να προκληθεί λόγω:

    • Βλάβης στο έσω αυτί
    • Βλάβης στο ακουστικό νεύρο
    • Υπερβολικής συγκέντρωσης κεριού
    • Ωτοσκλήρυνσης
    • Ωτίτιδας
    • Συγκέντρωσης υγρού στο μέσο ους
    • Ρήξης τυμπάνου

     

    Η διάγνωση της βαρηκοΐας κατά κανόνα γίνεται με:

    • Κλινική εξέταση (ωτομικροσκόπηση)
    • Έλεγχο ακοής (ακοόγραμμα, τυμπανόγραμμα, ακουστικά αντανακλαστικά)

     

    ΕπικοινωνίαΕπικοικοινωνία