Βραχνή Φωνή – Συνήθη Αίτια & Αντιμετώπιση

Τι εννοούμε όταν λέμε βραχνή φωνή;

Η βραχνή φωνή ή βράχνιασμα αποτελεί μία παθολογική κατάσταση η οποία ταλαιπωρεί ένα σημαντικό αριθμό ασθενών, τόσο ενήλικες όσο και παιδιά. Χαρακτηρίζεται από την αλλαγή του τόνου της φωνής η οποία χάνει τη φυσιολογική χροιά της και γίνεται πιο χαμηλή σε συχνότητα και πιο αδύναμη. Στην ουσία πρόκειται για ένα σύμπτωμα το οποίο μπορεί να υποκρύπτει μία σειρά από παθήσεις και βλάβες που αφορούν το λάρυγγα και τις φωνητικές χορδές.

Ποια είναι τα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν βραχνή φωνή και πώς αντιμετωπίζονται;

Η βραχνή φωνή μπορεί να οφείλεται σε μία ποικιλία παθολογικών καταστάσεων, γεγονός που συνεπάγεται και αντίστοιχη ποικιλία όσον αφορά την αντιμετώπισή τους.

Τα σημαντικότερα από αυτά είναι τα παρακάτω:

Λαρυγγίτιδα

Η λαρυγγίτιδα είναι ένα από τα πιο συχνά αίτια βραχνάδας. Μπορεί να οφείλεται σε προσωρινό οίδημα (πρήξιμο) των φωνητικών χορδών εξαιτίας ενός κρυώματος, μίας λοίμωξης του ανωτέρου αναπνευστικού ή μίας αλλεργίας. Σε περίπτωση που η αιτία είναι η λοίμωξη συστήνεται κατ’ αρχήν ξεκούραση, ενυδάτωση, εισπνοή υδρατμών και ήπια παυσίπονα/αντιφλεγμονώδη. Σε περίπτωση που η κατάσταση επιμένει ή επιδεινώνεται είναι πιθανό ο γιατρός σας να σας χορηγήσει αντιβιοτικά. Αν πρόκειται για αλλεργία, παράλληλα με τις προαναφερθείσες οδηγίες, χορηγούνται αντιισταμινικά φάρμακα.

 Υπερβολική ή κακή χρήση της φωνής

Η βραχνή φωνή μπορεί να προκληθεί όταν κάποιος:

• Φωνάζει πολύ δυνατά (π.χ. κατά τη διάρκεια ενός αθλητικού αγώνα).
• Μιλάει σε υψηλή ένταση σε ένα θορυβώδες περιβάλλον.
• Μιλάει για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς παύση.
• Τραγουδάει δυνατά.
• Μιλάει με τόνο πολύ υψηλής ή πολύ χαμηλής συχνότητας.

Η αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής συνίσταται στην ξεκούραση, στην ελάττωση της χρήσης της φωνής και στην ενυδάτωση. Ορισμένοι ασθενείς των οποίων η εργασία εξαρτάται άμεσα από τη φωνή τους π.χ. καθηγητές, τραγουδιστές, δικηγόροι αποκτούν βραχνάδα η οποία επιμένει. Σε αυτή την περίπτωση είναι πιθανό ο γιατρός σας να σας συστήσει να επισκεφτείτε κάποιον λογοθεραπευτή. Ο τελευταίος θα σας διδάξει κάποιες ασκήσεις φωνητικής και θα σας δώσει συμβουλές για το πώς να χρησιμοποιείτε σωστά τη φωνής σας.

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μπορεί να προκαλέσει βραχνή φωνή όταν το γαστρικό υγρό από το στομάχι ανεβαίνει ως το λαιμό και ερεθίζει τους ιστούς του. Συνήθως η βραχνάδα αυτή είναι χειρότερη το πρωί και βελτιώνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σε ορισμένους ανθρώπους αυτή η παλινδρόμηση του γαστρικού οξέος φτάνει μέχρι το λάρυγγα και επηρεάζει τις φωνητικές χορδές. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για τη λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί άνθρωποι με αυτό το πρόβλημα δεν έχουν αίσθημα καψίματος στον οισοφάγο ή στο στομάχι. Η μόνη τους ενόχληση μπορεί να είναι η αίσθηση ότι υπάρχει κάτι στο λαιμό τους που τους αναγκάζει να βήχουν για να το καθαρίσουν καθώς και ότι η φωνή τους βραχνιάζει. Η κατάσταση αντιμετωπίζεται με αλλαγές στη διατροφικές συνήθειες καθώς και φάρμακα που στοχεύουν στον περιορισμό της παλινδρόμησης του γαστρικού οξέος.

Κομβία (κάλοι), πολύποδες και κύστεις των φωνητικών χορδών

Πρόκειται για καλοήθεις (μη καρκινικές) διογκώσεις που εντοπίζονται στις φωνητικές χορδές προκαλώντας βραχνή φωνή.  Τα κομβία ορισμένες φορές ονομάζονται και «όζοι των τραγουδιστών» επειδή εμφανίζονται συχνά σε επαγγελματίες τραγουδιστές. Σχηματίζονται κατά ζεύγη, το ένα απέναντι από το άλλο στα αντίστοιχα σημεία των φωνητικών χορδών ως συνέπεια της υπερβολικής πίεσης ή τριβής μεταξύ τους. Ο τρόπος που δημιουργούνται μοιάζει με τον τρόπο που δημιουργείται ένας κάλος στο πόδι, εξαιτίας ενός πολύ σφιχτού παπουτσιού. Ο πολύποδας συνήθως εμφανίζεται στη μία φωνητική χορδή. Η κύστη είναι μία σκληρή μάζα ιστού η οποία εγκλωβίζεται σε ένα μεμβρανώδη σάκο εντός της φωνητικής χορδής. Όσον αφορά τη θεραπεία, ενώ τα κομβία αντιμετωπίζονται συνήθως με ξεκούραση της φωνής και λογοθεραπεία, η συντρηπτική πλειοψηφία των πολυπόδων και των κύστεων απαιτεί χειρουργική αφαίρεση με κάποια από τις επεμβάσεις λάρυγγα-φωνητικών χορδών.

Αιμάτωμα φωνητικών χορδών

Το αιμάτωμα της φωνητικής χορδής συμβαίνει όταν ένα επιφανειακό αγγείο σπάσει και οι γύρω ιστοί γεμίσουν με αίμα. Αν χάσετε τη φωνή σας ξαφνικά κατά τη διάρκεια μιας έντονης καταπόνησης των φωνητικών χορδών (π.χ. δυνατή φώνηση) αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχετε κάποιο αιμάτωμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η βραχνή φωνή που προκαλεί το αιμάτωμα μπορεί να μην είναι παρούσα όταν μιλάτε αλλά να παρουσιάζεται όταν τραγουδάτε. Η πάθηση χρειάζεται άμεση εκτίμηση από ειδικό ΩΡΛ και αντιμετωπίζεται με φωνητική ανάπαυση και σπανιότερα με χειρουργείο.

Παράλυση των φωνητικών χορδών

Πρόκειται για μία διαταραχή κατά την οποία η μία ή και οι δύο φωνητικές δεν ανοίγουν ή δεν κλείνουν φυσιολογικά. Μπορεί να προκληθεί από:

• Τραυματισμό στο κεφάλι, το λαιμό ή το στήθος
• Καρκίνο του πνεύμονα ή του θυρεοειδή
• Όγκους στη βάση του κρανίου, το λαιμό ή το στήθος
• Λοίμωξη (π.χ. νόσο του Lyme)
• Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
• Νευρολογικές παθήσεις όπως Parkinson και πολλαπλή σκλήρυνση

Παρ’ όλα αυτά σε αρκετές περιπτώσεις η αιτία παραμένει άγνωστη. Η αντιμετώπιση συνίσταται σε λογοθεραπεία και κάποιες φορές σε χειρουργική επέμβαση.

Άλλα αίτια

Άλλο αίτιο που μπορεί να οδηγήσει σε βραχνή φωνή είναι η σπασμωδική δυσφωνία, μία λειτουργική διαταραχή των φωνητικών χορδών που αντιμετωπίζεται με εντατική λογοθεραπεία.  Ο καρκίνος του λάρυγγα είναι ένα ακόμη αίτιο βραχνάδας και η αντιμετώπισή του είναι συνήθως χειρουργική ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να ελεγχθεί αποκλειστικά με ακτινοθεραπεία. Τέλος, η υποτροπιάζουσα αναπνευστική θηλωμάτωση ή θηλωμάτωση του λάρυγγα χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη μη καρκινικών όγκων στο λάρυγγα και την υπόλοιπη αναπνευστική οδό. Η θεραπεία της σύμφωνα με το Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Βαρηκοΐας και Άλλων Διαταραχών της Επικοινωνίας (National Institution of Deafness and Other Communication Disorders)  είναι η χειρουργική αφαίρεση.