Η παιδική βαρηκοΐα αποτελεί αναμφισβήτητα μία από τις πιο σοβαρές διαταραχές που μπορεί να εμφανιστούν μετά τη γέννηση. Και τούτο γιατί το παιδί που δεν ακούει φυσιολογικά αδυνατεί να προσλάβει πολλά από τα ερεθίσματα που υπάρχουν στο περιβάλλον του. Αυτό έχει σαν συνέπεια να δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τους γύρω του, να μην μπορεί να αναπτύξει σωστά και έγκαιρα το λόγο του και γενικότερα η ανάπτυξή του να καθυστερεί.
Διάφοροι παράγοντες είναι δυνατόν να ευθύνονται για την εμφάνιση βαρηκοΐας σε ένα παιδί. Ενδεικτικά αναφέρουμε την προσβολή της μητέρας από κάποιες ιογενείς λοιμώξεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, την πρόωρη γέννηση του νεογνού, την παραμονή του σε μονάδα εντατικής θεραπείας λόγω προωρότητας ή υποξίας, τη λήψη αντιβιοτικών φαρμάκων, τη νόσηση από μηνιγγίτιδα και το οικογενειακό ιστορικό βαρηκοΐας.
Δείτε επίσης:
Πώς θα καταλάβω ότι το παιδί μου δεν ακούει;
Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας, οι ενδείξεις που θα θέσουν την υποψία για την ύπαρξη βαρηκοΐας είναι οι παρακάτω:
Νεογέννητο μέχρι 6 μηνών
- Δεν αντιδρά με οποιοδήποτε τρόπο σε απρόβλεπτους δυνατούς θορύβους
- Δεν ξυπνάει με δυνατούς θορύβους
- Δεν προσπαθεί να μιμηθεί απλούς ήχους
- Η φωνή του πατέρα ή της μητέρας του δεν μπορεί να ηρεμήσει το κλάμα του
- Δε γυρνάει προς την κατεύθυνση της φωνής σας
Βρέφος 6 μηνών έως 2 ετών
- Δεν γυρνάει προς την κατεύθυνση της φωνής
- Δεν ανταποκρίνεται στις εντολές των γονιών του
- Δεν αντιδρά στους ήχους του περιβάλλοντος
- Δεν εντοπίζει από πού προέρχονται οι ήχοι
- Δεν έχει αρχίσει να χρησιμοποιεί απλές λέξεις για οικεία πρόσωπα και πράγματα
- Δε μιλάει όπως και τα άλλα παιδιά της ίδιας ηλικίας
- Δυναμώνει την ένταση της τηλεόρασης
- Μιλάει δυνατά
- Ρωτάει συχνά «Τι», «Πως», «Εεε»
- Δεν εμφανίζει ανάπτυξη στην κατανόηση και την χρήση των λέξεων
Μεγαλύτερα παιδιά με βαρηκοΐα που δεν έχει αντιμετωπιστεί έγκαιρα, προφέρουν λανθασμένα τις λέξεις, δεν πάνε καλά στο σχολείο και είναι συχνά εκνευρισμένα και υπερκινητικά.
Από ποια ηλικία μπορώ να ελέγξω την ακοή του παιδιού μου και με ποιες μεθόδους;
Η ακοή ενός παιδιού μπορεί να ελεγχθεί ήδη από τις πρώτες ημέρες της γέννησής του. Η ακοή των νεογνών ελέγχεται την 3η με 4η ημέρα της γέννησης με τη βοήθεια των ωτοακουστικών εκπομπών (OAEs). Η εξέταση είναι απλή, γρήγορη και ανώδυνη. Κατά τη διάρκειά της ένα μικρόφωνο που τοποθετείται στο αυτί του παιδιού στέλνει ήπιους ήχους στο εσωτερικό του το οποίο ‘αποκρίνεται’ επίσης με ηχητικά κύματα. Τα κύματα αυτά συλλέγονται και αποκωδικοποιούνται από ειδικό υπολογιστή και έτσι είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν το παιδί ακούει. Σε περίπτωση που η εξέταση δεν βγει καλή συστήνεται η επανάληψή της σε 1 μήνα. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και μία επιπλέον εξέταση η οποία καταγράφει τα προκλητά δυναμικά του εγκεφαλικού στελέχους (ABR).
Παιδιά 2 έως 4 ετών ελέγχονται συνήθως με τη μέθοδο της παιχνιδοακοομετρίας κατά την οποία το παιδί καλείται να εκτελέσει μία απλή δραστηριότητα, όπως για παράδειγμα να τοποθετήσει έναν κρίκο σε ένα κουβαδάκι, όταν ακούσει έναν ήχο.
Παιδιά ηλικίας 4-5 ετών και μεγαλύτερα ελέγχονται με το κλασικό τονικό ακοόγραμμα κατά τη διάρκεια του οποίου τους ζητείται να σηκώσουν το χέρι τους ή να πατήσουν ένα κουμπί μόλις ακούσουν έναν ήχο.
Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητος ένας ολοκληρωμένος ακοολογικός έλεγχος ο οποίος εκτός από τα παραπάνω θα περιλαμβάνει την ωτοσκόπηση, το τυμπανόγραμμα και αν κριθεί αναγκαίο τα ακουστικά αντανακλαστικά.
Σε γενικές γραμμές ο έλεγχος της ακοής στα παιδιά είναι απαραίτητος:
- Αμέσως μετά τη γέννηση
- Πριν αρχίσουν το νηπιαγωγείο
Οποτεδήποτε υπάρχει υποψία βαρηκοΐας
Πώς αντιμετωπίζεται η παιδική βαρηκοΐα;
Η παιδική βαρηκοΐα αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα πάθησης η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της οποίας μπορεί να έχει τεράστιο θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής ενός παιδιού αλλά και του περιβάλλοντός του. Ανάλογα με τη βαρύτητα και τον τύπο της πάθησης επιλέγουμε με ποιον τρόπο θα την αντιμετωπίσουμε. Έτσι σε περιπτώσεις σοβαρής νευροαισθητήριας βαρηκοΐας τα κατάλληλα ακουστικά βοηθούν αποφασιστικά στην ανάπτυξη του λόγου και εν γένει στην πρόοδο και στην εξέλιξη του παιδιού. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί η τοποθέτηση κοχλιακού εμφυτεύματος.Τέλος, σε αρκετά περιστατικά βαρηκοΐας αγωγιμότητας αρκεί η χειρουργική επέμβαση για να δώσει τη λύση στο πρόβλημα όπως για παράδειγμα η τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού σε περιπτώσεις εκκριτικής ωτίτιδας.