Με τον όρο μειωμένη ακοή εννοούμε την απώλεια της ακοής (ήπια έως πολύ σοβαρή) στο ένα ή και στα δύο αυτιά. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορεί να επηρεάσουν την ακοή σε κάθε ηλικία, ωστόσο η μειωμένη ακοή είναι κάτι που συμβαίνει συχνότερα μετά την ηλικία των 60 ετών.
Το ευχάριστο είναι ότι υπάρχουν πολυάριθμες λύσεις συμπεριλαμβανομένων των ακουστικών βοηθημάτων.
Σε ποιες κατηγορίες χωρίζεται η μειωμένη ακοή;
Η μειωμένη ακοή χωρίζεται στου ακόλουθους τύπους:
- Νευροαισθητήρια: Είναι συνήθως μόνιμη και προκαλείται από διάφορες καταστάσεις που βλάπτουν το ακουστικό νεύρο ή τα μικρά τριχωτά κύτταρα του έσω ωτός. Το ακουστικό νεύρο μεταφέρει τις πληροφορίες που αφορούν την ένταση και τη συχνότητα των ήχων στον εγκέφαλο, για αυτό ο συγκεκριμένος τύπος βαρηκοΐας συνήθως χαρακτηρίζεται από προοδευτική δυσκολία στην κατανόησης της ομιλίας.
- Αγωγιμότητας: Προκαλείται από κάποιο μηχανικό πρόβλημα στο έξω ή το μέσο ους ή από απόφραξη στον έξω ακουστικό πόρο. Σε αρκετές περιπτώσεις είναι αναστρέψιμη και μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα από τον ειδικό ΩΡΛ.
- Μικτή: Αποτελεί συνδυασμό των δύο προηγούμενων τύπων.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου και τα αίτια που προκαλούν μειωμένη ακοή;
Παράγοντες κινδύνου
- Ηλικία άνω των 60 ετών
- Συχνή έκθεση σε δυνατούς θορύβους, όπως πυροβολισμοί ή υψηλής έντασης μουσική
- Έκθεση σε χημικές ουσίες, όπως καπνός, αλκοόλ ή μόλυβδος
- Κληρονομικότητα ή γενετικές διαταραχές
Αίτια βαρηκοΐας
- Τραυματισμός στο κεφάλι
- Συγκέντρωση κυψελίδας (κερί)
- Κάποιες παθήσεις, όπως η νόσος του Meniere, η ωτοσκλήρυνση ή κάποια αυτοάνοσα νοσήματα
- Ιογενείς λοιμώξεις, όπως η παρωτίτιδα
- Κάποια φάρμακα που ονομάζονται ωτοτοξικά, όπως η στρεπτομυκίνη
- Ακουστικό νευρίνωμα
Ποια είναι τα συμπτώματα των ασθενών με μειωμένη ακοή;
Τα συμπτώματα των ασθενών με μειωμένη ακοή ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο, την αιτία και το βαθμό της βαρηκοΐας. Συνήθως η απώλεια της ακοής είναι σταδιακή.
Όσοι υποφέρουν από πρεσβυακουσία (βαρηκοΐα της μεγάλης ηλικίας) συνήθως αδυνατούν να ακούσουν τους ήχους υψηλής συχνότητας, όπως για παράδειγμα το κουδούνισμα του τηλεφώνου ή το κελάηδημα των πουλιών.
Σε γενικές γραμμές, η βαρηκοΐα χαρακτηρίζεται από κάποια ή όλα τα παρακάτω:
- Δυσκολία στο να συμμετέχει ο ασθενής στις καθημερινές συζητήσεις.
- Αίσθηση ότι μπορεί να ακούσει ότι του μιλάνε, αλλά χωρίς να καταλαβαίνει τι ακριβώς του λένε.
- Αύξηση της έντασης στην τηλεόραση ή το ραδιόφωνο.
- Παράκληση προς τους άλλους να επαναλαμβάνουν τα λεγόμενά τους.
- Αποφυγή κοινωνικών περιστάσεων που κάποτε ήταν απολαυστικές.
- Αίσθημα εξάντλησης λόγω της συνεχούς προσπάθειας να ακούσει τους άλλους.
- Αυξημένη δυσκολία του ασθενούς να επικοινωνήσει με τους γύρω του σε θορυβώδη περιβάλλοντα, όπως εστιατόρια ή οικογενειακές συγκεντρώσεις.
- Εμβοές, δηλαδή σφύριγμα ή βουητό στα αυτιά.
Με ποιες δοκιμασίες γίνεται η διάγνωση της μειωμένης ακοής;
Αν υποπτεύεστε πως έχετε μειωμένη ακοή, είναι σημαντικό να αναζητήσετε άμεσα έναν ειδικό ΩΡΛ, καθώς η εξέλιξή της εξαρτάται από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται κατά τη στιγμή της διάγνωσης. Τα τεστ ακοής είναι απλά, ανώδυνα και ευρέως διαθέσιμα. Ένας τυπικός έλεγχος περιλαμβάνει το ακοόγραμμα, το τυμπανόγραμμα και τα ακουστικά αντανακλαστικά.
Παράλληλα, ο ΩΡΛ σας θα κάνει μια επισκόπηση των ακουστικών πόρων και των τυμπάνων χρησιμοποιώντας το μικροσκόπιο (ωτομικροσκόπηση). Έτσι, θα διαπιστώσει αν υπάρχει κάποιο εμπόδιο, όπως π.χ. κυψελίδα ή υγρό στο αυτί που προκαλεί την απώλεια της ακοής.
Ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν, αν δεν αντιμετωπιστεί η μειωμένη ακοή;
Η μειωμένη ακοή μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για εσάς και τους οικείους σας. Έρευνες δείχνουν πως άνθρωποι με βαρηκοΐα αποξενώνονται κοινωνικά, γίνονται εσωστρεφείς και αργότερα υποφέρουν από κατάθλιψη και μείωση του γνωστικού επιπέδου τους.
Συγχρόνως, οι άνθρωποι αυτοί κινδυνεύουν από ατυχήματα λόγω μειωμένης αντίληψης των ήχων του περιβάλλοντος όπως επίσης και από πτώσεις στο έδαφος. Όσοι εργάζονται έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμπλακούν σε κάποιο εργατικό ατύχημα. Ακόμη, η απόδοσή τους είναι δυνατό να επηρεαστεί σημαντικά με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν μέχρι και κίνδυνο απόλυσης από την εργασία τους.
Πώς αντιμετωπίζεται η μειωμένη ακοή;
Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας, ανάλογα με την αιτία της, μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε συντηρητικά είτε χειρουργικά. Από την άλλη, η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα συνήθως αντιμετωπίζεται με ακουστικά βαρηκοΐας, τα οποία είναι απαραίτητο να εφαρμόζουν σωστά.
Κάποιες από τις επεμβάσεις που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της βαρηκοΐας αγωγιμότητας είναι:
- επέμβαση της ωτοσκλήρυνσης
- εγχείρηση της χρόνιας ωτίτιδας
- τυμπανοπλαστική
Πώς μπορώ να αποτρέψω τη βαρηκοΐα;
Στην ανάπτυξη της βαρηκοΐας παίζει μεγάλο ρόλο η ηλικία. Το γεγονός ότι είναι συχνή, όμως, δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν τρόποι να την αποτρέψετε ή να σταματήσετε την εξέλιξή της.
Μια από τις κλασικότερες περιπτώσεις είναι η βαρηκοΐα που οφείλεται στη συνεχή έκθεση σε θόρυβο στο χώρο εργασίας. Οι άνθρωποι με τέτοια επαγγέλματα έχουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης απώλειας της ακοής. Αυτός ο τύπος είναι δυνατόν να αποφευχθεί, αν ο εργαζόμενος φορά προστατευτικό εξοπλισμό, όπως ωτασπίδες ή ηχομονωτικά ακουστικά, προκειμένου να περιορίσει τα επίπεδα θορύβου που φτάνουν στα αυτιά του.
Αν έχετε ήδη κάποιου βαθμού μειωμένη ακοή, μπορείτε επίσης να αποτρέψετε την επιδείνωσή της αποφεύγοντας το δυνατό θόρυβο. Κάποιες απλές λύσεις είναι να μην ακούτε μουσική σε πολύ δυνατή ένταση και να αποφεύγετε ιδιαίτερα θορυβώδη περιβάλλοντα. Επιπλέον, αντίθετα με αυτό που πιστεύουν πολλοί, η χρήση ενός ακουστικού επιβραδύνει την εξέλιξη της βαρηκοΐας, αφού βοηθά στο να πηγαίνουν τα ηχητικά ερεθίσματα στον εγκέφαλο κρατώντας τον έτσι σε εγρήγορση.
