Οι παραρρίνιοι κόλποι είναι κοιλότητες οι οποίες πληρούνται από αέρα και οι οποίες βρίσκονται στην περιοχή του προσώπου, γύρω και πίσω από τη μύτη. Πρόκειται για τα ιγμόρεια τα οποία βρίσκονται κάτω από τα μάγουλα, τα ηθμοειδή, δεξιά και αριστερά της μύτης, ανάμεσα στα μάτια, τους μετωπιαίους κόλπους, στην περιοχή του μετώπου και τους σφηνοειδείς κόλπους που βρίσκονται πιο βαθιά. Όλες αυτές οι κοιλότητες επικοινωνούν με τη μύτη μέσω μικρών στομίων έτσι ώστε να διευκολύνεται η φυσιολογική ροή του αέρα και της βλέννας.
Όταν οι παραρρίνιοι κόλποι δεν λειτουργούν φυσιολογικά προκαλούνται φλεγμονές εντός αυτών, οι γνωστές μας ιγμορίτιδες ή παραρρινοκολπίτιδες. Σε γενικές γραμμές, μία τέτοια φλεγμονή μπορεί να είναι είτε οξεία είτε χρόνια. Επιπλέον, εντός της μύτης μπορούν να εμφανιστούν ρινικοί πολύποδες οι οποίοι όταν μεγαλώσουν αρκετά προκαλούν σοβαρή δυσκολία στη ρινική αναπνοή.
Ειδικότερα στα παιδιά, συναντούμε συχνά μία μορφή πολύποδα που λέγεται αντροχοανικός πολύποδας. Ο πολύποδας αυτός εκφύεται μέσα από το ιγμόρειο, καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της ρινικής κοιλότητας και διαμέσου των ρινικών χοανών, επεκτείνεται μέχρι το ρινοφάρυγγα ή ακόμη και το στοματοφάρυγγα.
Ποια είναι τα συμπτώματα του μικρού ασθενή με αντροχοανικό πολύποδα;
Ανάλογα με την ηλικία του ο μικρός ασθενής είτε μπορεί είτε αδυνατεί να περιγράψει τα συμπτώματά του στους γονείς του και στο γιατρό. Σε γενικές γραμμές η κλινική εικόνα ενός παιδιού με αντροχοανικό πολύποδα χαρακτηρίζεται από τα παρακάτω:
- Δυσκολία στην αναπνοή από τη μύτη, ιδιαίτερα από την πλευρά που βρίσκεται ο πολύποδας και η οποία δε βελτιώνεται με τη χορήγηση ρινικών σπρέυ και φαρμακευτικής αγωγής.
- Ρινικές εκκρίσεις (μύξα) η οποία είναι συνήθως μονόπλευρη, βλεννοπυώδης ενώ σε κάποιες περιπτώσεις περιέχει και μικρές ποσότητες αίματος.
- Οπισθορρινικές βλεννοπυώδεις εκκρίσεις τις οποίες ο ασθενής μπορεί να καταπίνει προκαλώντας του δυσάρεστη γεύση και βήχα.
- Ένρινη ομιλία δηλ. φωνή που δίνει την εντύπωση ότι βγαίνει από τη μύτη.
- Σε κάποιες περιπτώσεις το οστέινο μέρος της μύτης μπορεί να φαρδύνει εξαιτίας της πίεσης που ασκεί στα ρινικά οστά ένας μεγάλος πολύποδας.
- Πολλοί γονείς φέρνουν τα παιδιά τους στο γιατρό πιστεύοντας ότι αυτά πάσχουν από ένα κρυολόγημα το οποίο δεν περνάει αφού δεν γνωρίζουν ότι ο αντροχοανικός πολύποδας είναι η αιτία όλων των συμπτωμάτων τους.
Πώς γίνεται η διάγνωση του αντροχοανικού πολύποδα;
Η υποψία για την ύπαρξη ενός αντροχοανικού πολύποδα τίθεται από το ιστορικό και την κλινική εικόνα του ασθενή ενώ η διάγνωση επιβεβαιώνεται με ενδοσκόπηση της μύτης με ειδικό video-ενδοσκόπιο. Η αξονική ή η μαγνητική τομογραφία δίνουν επιπλέον πληροφορίες για την έκταση του πολύποδα και την ανατομία της περιοχής και είναι ιδιαίτερα χρήσιμες πριν τη χειρουργική επέμβαση.
Πώς θεραπεύεται ο αντροχοανικός πολύποδας;
Η σύγχρονη θεραπεία του αντροχοανικού πολύποδα είναι η ενδοσκοπική αφαίρεσή του με ταυτόχρονο ριζικό καθαρισμό του σημείου από το οποίο εκφύεται. Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία. Με τη χρήση ειδικών ενδοσκοπίων και χωρίς καμία εξωτερική τομή διανοίγεται με ειδικά εργαλεία το στόμιο του ιγμορείου και στη συνέχεια αναγνωρίζεται το σημείο από όπου εκφύεται ο πολύποδας. Το σημείο αυτό μαζί με μία μικρή επιφάνεια των πέριξ υγειών ιστώνκαθώς και το κύριο μέρος του πολύποδα αφαιρούνται ως σύνολο και αποστέλλονται για ιστολογική εξέταση. Σε κάποιες περιπτώσεις ο αντροχοανικός πολύποδας είναι τόσο μεγάλος που δεν μπορεί να βγει από τη μύτη οπότε τον αφαιρούμε δια μέσου του στόματος. Ο μέσος χειρουργικός χρόνος είναι περίπου 30 λεπτά.
Τι συμβαίνει μετά το χειρουργείο;
Μετά το χειρουργείο, ο μικρός ασθενής συνήθως δεν έχει πωματισμό/γάζες που πρέπει να αφαιρεθούν. Μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του είτε την ίδια ημέρα είτε την επομένη της επέμβασης.Δεν υπάρχει καμία εξωτερική ουλή, πρήξιμο ή μελανιά. Η αναπνοή από τη μύτη του είναι ήδη πολύ καλύτερη απ’ ότι πριν το χειρουργείο. Μπορεί να δοθεί προληπτικά μία σύντομη αντιβιοτική αγωγή ενώ οι συχνές ρινικές πλύσεις είναι απαραίτητες για τον καθαρισμό, την επούλωση και την ταχεία αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας της μύτης. Το φύσημα της μύτης θα πρέπει να αποφεύγεται για 48 ώρες ενώ η έντονη σωματική δραστηριότητα επιτρέπεται 3 εβδομάδες μετά την επέμβαση. Το παιδί μπορεί να επιστρέψει στο σχολείο του 1 εβδομάδα μετά το χειρουργείο.
Πονάει η επέμβαση;
Η Ενδοσκοπική Χειρουργική των Παραρρινίων Κόλπων στην οποία εντάσσεται και η ενδοσκοπική αφαίρεση του αντροχοανικού πολύποδα είναι μια ανώδυνη χειρουργική επέμβαση. Η γενική αναισθησία εξασφαλίζει την απουσία πόνου κατά τη διάρκεια της εγχείρησης ενώ μετά από αυτή συνήθως απαιτούνται ελάχιστα ή και καθόλου παυσίπονα.
Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες της Ενδοσκοπικής Χειρουργικής των Παραρρινίων Κόλπων στα παιδιά;
Οι παραρρίνιοι κόλποι αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας και μάλιστα κάποιοι από αυτούς παίρνουν την οριστική τους μορφή και το τελικό τους μέγεθος κοντά στην ηλικία των 20 ετών. Οποιαδήποτε λοιπόν παρέμβαση σε αυτούς κατά την παιδική ηλικία θα πρέπει να είναι συντηρητική με απώτερο στόχο να μην διαταραχθεί η φυσιολογική τους ανάπτυξη. Για το λόγο αυτό στις περιπτώσεις χρόνιας ρινοκολπίτιδας σε παιδιά κάνουμε την λεγόμενη Mini FESS δηλ. την ενδοσκοπική χειρουργική προσέγγιση που περιορίζεται στη διάνοιξη και παροχέτευση μόνο των ιγμορείων και των πρόσθιων ηθμοειδών κυψελών. Με τη μέθοδο αυτή προσφέρουμε στο μικρό ασθενή σημαντική ανακούφιση από τα συμπτώματά του. Αν αυτά επιμείνουν και κατά την ενήλικη ζωή μπορεί πλέον να υποβληθεί σε πλήρη Ενδοσκοπική Χειρουργική των Παραρρινίων Κόλπων του με στόχο την οριστική απαλλαγή του από αυτά.
