Τι ορίζεται ως υπερτροφία ρινικών κογχών;
Ως υπερτροφία ρινικών κογχών ορίζεται η παθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από υπερβολική διόγκωση των κάτω ρινικών κογχών. Οι ρινικές κόγχες είναι επιμήκεις ανατομικές δομές στο εσωτερικό της μύτης και βρίσκονται στα πλάγια τοιχώματα κάθε ρινικής θαλάμης. Σε κάθε πλευρά υπάρχουν τρεις κόγχες — άνω, μέση και κάτω — με την τελευταία να παίζει τον σημαντικότερο ρόλο στη ρινική αναπνοή.
Μέσω των ρινικών κογχών ρυθμίζεται η θερμοκρασία, η υγρασία και η ροή του αέρα που εισπνέουμε από τη μύτη. Όμως, όταν οι ρινικές κόγχες διογκώνονται, παρατηρείται σημαντική μείωση της διαμέτρου των ρινικών διόδων. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εμφανίζει ο ασθενής δυσκολία στην αναπνοή. Η κατάσταση αυτή συνοδεύεται συχνά από έντονα και επίμονα συμπτώματα, τα οποία επηρεάζουν την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Ποια είναι τα αίτια εμφάνισής της;
Η υπερτροφία των ρινικών κογχών είναι συχνά αποτέλεσμα χρόνιου ερεθισμού ή φλεγμονής του ρινικού βλεννογόνου. Ποικίλοι εξωγενείς και ενδογενείς παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν στη διόγκωση των ρινικών κογχών.
Τα συχνότερα αίτια περιλαμβάνουν:
- Χρόνια ιγμορίτιδα και λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος: Η ύπαρξη μακροχρόνιας φλεγμονής προκαλεί συνεχές οίδημα του ρινικού βλεννογόνου, οδηγώντας σε υπερτροφία των κογχών.
- Εισπνεόμενοι ερεθιστικοί παράγοντες: Η έκθεση σε καπνό τσιγάρου, η ατμοσφαιρική ρύπανση, τα χημικά ή άλλες τοξικές ουσίες μπορούν να πυροδοτήσουν χρόνια ρινική φλεγμονή, η οποία με τη σειρά της ενδέχεται να προκαλέσει υπερτροφία ρινικών κογχών.
- Αλλεργική ρινίτιδα: Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να προκαλέσει σταδιακά υπερτροφία των κάτω ρινικών κογχών.
- Κατάχρηση αποσυμφορητικών ρινικών σπρέι: Η παρατεταμένη χρήση τοπικών αποσυμφορητικών φαρμάκων οδηγεί σε φαρμακευτική ρινίτιδα. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε υπερτροφία των κογχών λόγω αγγειοδιαστολής στο εσωτερικό της μύτης.
Υπερτροφία ρινικών κογχών & Συμπτώματα
Η υπερτροφία των ρινικών κογχών προκαλεί σειρά συμπτωμάτων που επηρεάζουν την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Το πιο συχνό και χαρακτηριστικό εύρημα είναι η δυσχέρεια της ρινικής αναπνοής, η οποία συχνά αποδίδεται λανθασμένα σε παρατεταμένο κρυολόγημα. Όπως αναφέρεται και στη βιβλιογραφία, αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες χρόνιας ρινικής απόφραξης.
Επιπλέον, πολλοί ασθενείς εμφανίζουν μειωμένη αίσθηση όσφρησης και ξηροστομία κατά την έγερση το πρωί. Η ξηροστομία μετά τον ύπνο είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι ο ασθενής κατά τη διάρκεια της νύκτας αναπνέει από το στόμα. Ένα ακόμη σύμπτωμα είναι η εκδήλωση ενός αισθήματος πίεσης ή βάρους στο μέτωπο και το πρόσωπο.
Δεν είναι ασυνήθιστη επίσης η καταρροή, η συνεχής συμφόρηση και, σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις, η εμφάνιση ροχαλητού ή και συμπτωμάτων υπνικής άπνοιας.
Σημαντικό είναι ότι τα συμπτώματα της υπερτροφίας ρινικών κογχών συχνά συνυπάρχουν με εκείνα της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος. Οι δύο αυτές καταστάσεις απαιτούν συχνά ταυτόχρονη χειρουργική αντιμετώπιση για πλήρη αποκατάσταση της ρινικής λειτουργίας.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση της υπερτροφίας των ρινικών κογχών πραγματοποιείται από εξειδικευμένο ΩΡΛ στο πλαίσιο της κλινικής εξέτασης στο ιατρείο.
Η βασική και πλέον αξιόπιστη διαγνωστική μέθοδος είναι η ενδοσκόπηση ρινός, μια, ανώδυνη και σύντομη διαδικασία. Με τη χρήση λεπτού ενδοσκοπίου και υψηλής ευκρίνειας κάμερας, ο ιατρός έχει τη δυνατότητα να εξετάσει με ακρίβεια το εσωτερικό της ρινός. Έτσι, μπορεί να εντοπίσει όχι μόνο την υπερτροφία των κογχών αλλά και άλλες πιθανές ανατομικές ή φλεγμονώδεις παθήσεις, όπως το στραβό διάφραγμα ή η παρουσία ρινικών πολυπόδων. Η ενδοσκόπηση μύτης παρέχει αναλυτική εικόνα της παθολογίας και συμβάλλει καθοριστικά στη διαμόρφωση του κατάλληλου θεραπευτικού πλάνου.
Υπερτροφία ρινικών κογχών & Αντιμετώπιση
Οι υπετροφικές ρινικές κόγχες χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης από έναν εξειδικευμένο και έμπειρο ΩΡΛ. Τα συμπτώματα που προκαλούν υποβαθμίζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Αναλόγως της βαρύτητας των συμπτωμάτων μπορούν να αντιμετωπιστούν με συντηρητικά μέτρα ή με χειρουργική επέμβαση.
Η συντηρητική αντιμετώπιση της υπερτροφίας των ρινικών κογχών στοχεύει στη μείωση της φλεγμονής και του οιδήματος του ρινικού βλεννογόνου. Συστήνεται η αποφυγή ερεθιστικών παραγόντων (σκόνη, η υγρασία, το τρίχωμα ζώων και ο καπνός). Επιπροσθέτως, για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων οι ασθενείς λαμβάνουν αντιισταμινικά και τοπικά ρινικά σπρέι με κορτιζόνη. Τα αποσυμφορητικά μπορούν να βοηθήσουν πρόσκαιρα, αλλά απαιτούν προσεκτική χρήση.
Τέλος, οι καθημερινές ρινικές πλύσεις με φυσιολογικό ορό βοηθούν στην απομάκρυνση των αλλεργιογόνων και στη διατήρηση καθαρών των ρινικών διόδων.
Η χειρουργική αντιμετώπιση ενδείκνυται όταν η υπερτροφία των ρινικών κογχών επιμένει παρά τη χορήγηση συντηρητικής αγωγής και συνεχίζει να προκαλεί συμπτώματα που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Οι κύριες χειρουργικές επιλογές περιλαμβάνουν τη συρρίκνωση των κογχών μέσω εφαρμογής θερμικής ενέργειας. Τεχνικές όπως το λέιζερ, οι ραδιοσυχνότητες, οι υπέρηχοι ή η διαθερμία μειώνουν τον όγκο του ιστού με τον ελάχιστο δυνατό τραυματισμό. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις εφαρμόζεται η επέμβαση της κογχοπλαστικής.
Η κογχοπλαστική είναι μια ενδοσκοπική επέμβαση κατά την οποία αφαιρείται τμήμα του υπερτροφικού βλεννογόνου και οστού, επιτυγχάνοντας μείωση του μεγέθους των κογχών έως και 50%, προσφέροντας μόνιμα αποτελέσματα.
Η επέμβαση της κογχοπλαστικής μπορεί να συνδυαστεί, αναλόγως ευρημάτων, με τις παρακάτω επεμβάσεις:
Εάν υποφέρετε από συμπτώματα υπερτροφικών ρινικών κογχών, θα πρέπει να επισκεφθείτε έναν έμπειρο και εξειδικευμένο Ωτορινολαρυγγολόγο. Ο ρόλος του είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπισή τους. Επικοινωνήστε με έναν έμπειρο ΩΡΛ στην Αθήνα ή σε κάποιο άλλο μέρος και κλείστε το ραντεβού σας.